Przyczyny opadania powiek

Opadanie powiek może być nie tylko kwestią estetyki, ale również wpływać na komfort życia i pole widzenia. Dwie główne przyczyny tego zjawiska to dermatochalasis i ptoza. W artykule omówimy różnice między nimi, ich objawy, diagnostykę oraz metody leczenia.

Czym jest dermatochalasis?

Dermatochalasis to nadmiar luźnej skóry na powiekach, który może prowadzić do opadania powiek (pseudoptozy — niskiego położenia powieki górnej przy prawidłowej funkcji mięśnia dźwigacza). Zjawisko to jest często związane z procesem starzenia się skóry, w wyniku którego traci ona elastyczność i jędrność. Dermatochalasis może dotyczyć zarówno górnych, jak i dolnych powiek, a u niektórych osób może prowadzić do postarzenia wyglądu twarzy, ograniczenia pola widzenia, utrudnienia widzenia, podrażnień oczu czy problemów z zamknięciem powiek.

Czym jest ptoza?

Ptoza to opadanie górnej powieki spowodowane osłabieniem lub uszkodzeniem mięśnia unoszącego powiekę lub jego ścięgna. Może być wrodzona lub nabyta w wyniku urazów, chorób nerwowo-mięśniowych, guzów czy zmian zwyrodnieniowych. Ptoza może dotyczyć jednego lub obu oczu i prowadzić do ograniczenia pola widzenia, a w przypadku dzieci może nawet prowadzić do rozwoju amblyopii, czyli niedowidzenia, tzw. leniwego oka.

Jakie różnice są między dermatochalasis i ptozą?

Dermatochalasis i ptoza mają różne przyczyny oraz objawy. Dermatochalasis jest związane z nadmiarem skóry na powiekach i procesem starzenia się, podczas gdy ptoza wynika z osłabienia mięśnia unoszącego powiekę lub jego ścięgna. W przypadku dermatochalasis problem może dotyczyć zarówno górnych, jak i dolnych powiek, natomiast ptoza dotyczy tylko górnych powiek.

Diagnostyka

Diagnostyka opiera się na badaniu okulistycznym oraz ocenie stanu skóry i mięśni odpowiedzialnych za ruchy powiek. W niektórych przypadkach może być konieczne wykonanie dodatkowych badań, takich jak badanie neurologiczne czy obrazowanie.

Leczenie dermatochalasis

Leczenie dermatochalasis polega głównie na zabiegu chirurgicznym, tzw. blefaroplastyce, podczas którego usuwa się nadmiar skóry i tłuszczu z powiek. Plastyka powiek może być wykonywana zarówno ze względów estetycznych, jak i funkcjonalnych, a jej celem jest poprawa wyglądu oraz funkcji powiek. Po zabiegu pacjenci zauważają poprawę pola widzenia, komfortu oraz wyglądu.

Chirurgiczne leczenie ptozy

W przypadku ptozy wykonuje się inne zabiegi, a wybór metody chirurgicznej zależy od rozpoznania, warunków anatomicznych oraz czynności mięśnia dźwigacza - podczas operacji dokonuje się jego skrócenia, rzadziej konieczne może być  podwieszenie do mięśnia czołowego. 

Jeśli czynność mięśnia dźwigacza powieki górnej jest większa od 4 mm, wykonuje się zabieg na części mięśnia dźwigacza z resekcją lub przemieszczeniem rozcięgna (w zależności od stanu śródoperacyjnego). W tym przypadku operacja polega na skróceniu lub przesunięciu mięśnia dźwigacza, co prowadzi do podniesienia opadającej powieki. Zabieg ten jest stosowany głównie u pacjentów z niewielką lub umiarkowaną ptozą, którzy mają zachowaną czynność mięśnia dźwigacza.

W przypadku, gdy czynność mięśnia dźwigacza powieki górnej jest gorsza, czyli wynosi mniej niż 4 mm, wykonuje się podwieszenie na mięśniu czołowym z zastosowaniem materiału autologicznego albo alloplastycznego. Zabieg polega na przyczepieniu górnej powieki do mięśnia czołowego za pomocą specjalnego materiału, co umożliwia podniesienie opadającej powieki. Metoda ta jest stosowana głównie u pacjentów z ciężką ptozą, którzy mają słabą lub brak czynności mięśnia dźwigacza.